Voel je de creativiteit al kriebelen tijdens je opleiding? Wil je de vertaalmarkt nu al verkennen? Of heb je jouw vertaaldiploma al behaald en heb je je ingeschreven voor een vervolgopleiding, maar wil je de kneepjes van het vak niet verleren?
De voorbije jaren heeft de overheid het statuut van student-ondernemer grondig uitgewerkt en in 2017 was het uiteindelijk zover: studenten kunnen voortaan al tijdens hun studies een onderneming starten én daarbij genieten van een heel pak fiscale voordelen.
Hoog tijd dus om mijn eigen ervaring als student-ondernemer te delen.
Hoe het startte
Om meteen met de deur in huis te vallen: ja, ik zou het zeker opnieuw doen. En ik zou het bovendien ook op exact dezelfde manier aanpakken. Enfin, er is altijd wel verbetering mogelijk, maar ik ben al bij al zeer tevreden met het resultaat, de ervaring en vooral het netwerk dat ik heb kunnen opbouwen. Ik heb kansen gekregen die andere ondernemers nooit zouden hebben gehad en ik heb mensen leren kennen die ik met een ander parcours misschien nooit had ontmoet.
Alles begon op 1 juni 2017 voor mij. Ik zou een maand later mijn diploma als vertaler behalen en had besloten in 2018 nog even verder te studeren als leerkracht. Ik had voor mijn vertaalstage ook een mini-vertaalbureau opgericht met twee andere studenten en dus leek het niet meer dan logisch dit parcours verder te zetten tijdens de lerarenopleiding, als student-ondernemer.
En daar ben ik blij om. Dat jaar als student-ondernemer was namelijk een proefjaar voor me, een jaar waarin alles mocht en kon en waarin ik niet alleen kon toetsen of de sprong naar voltijds freelancevertaler haalbaar was, maar waarin ik ook langzaamaan mijn concept kon uitwerken.
Dit is ook een belangrijke tip voor andere student-ondernemers: focus je nog niet te veel op resultaat boeken en succesvol worden. Focus je meer op het ontdekken van het vak, dingen uitproberen en … fouten maken (maar er ook wel uit leren). Het is natuurlijk altijd leuker om meteen met de perfecte klanten samen te werken, maar je jaar als student-ondernemer is het énige jaar in je hele carrière waarin je beperkt aansprakelijk bent voor fouten. Niet dat je een vertaling moet verprutsen, maar gebeurt het toch, dan beter nu, op een moment dat je nog opgevangen wordt door de universiteit of hogeschool.
Een breed netwerk
Want inderdaad, ik kon echt rekenen op mijn universiteit en meer bepaald op haar ondernemersorganisaties. Daar kon ik wekelijks terecht voor gratis workshops, adviesmomenten, netwerkavonden, enz. Ik heb niet alle kansen ten volle benut, maar ik heb het voorbije jaar een enorme evolutie doorgemaakt en die organisaties hebben daarin een belangrijke rol gespeeld.
Een andere grote groep waarop ik kon rekenen, waar de collega-vertalers, die me met advies over het vak bijstonden. Ik heb erg veel gehad aan de verschillende Facebookgroepen waar ik wekelijks om raad vroeg. Ik beveel het je dan ook warm aan om lid te worden van enkele vertaalgroepen en daadwerkelijk deel te nemen aan hun netwerkevenementen.
De combinatie met school
Maar goed, de grote vraag nu: is de combinatie werk-school haalbaar? Ja en nee. Ja omdat ik erin geslaagd ben. Nee omdat ik in hemelsnaam niet weet hoe ik erin geslaagd ben. Er waren weken waar ik stage had, lesvoorbereidingen moest maken, projecten moest coördineren en bovenop nog vertalingen had. Ik klopte makkelijk 80 uren per week, maar toch ben ik erin geslaagd. Waarom? Ik wijt het graag aan passie. Ik wilde zó graag dat het zou lukken, die combinatie, dat het ook gewoon lukte. Wel heb ik duidelijke prioriteiten moeten stellen, niet alleen op privé-vlak, maar ook op professioneel vak. Je hebt geen tijd om én te vertalen én in marketing te investeren én naar netwerkevenementen te gaan én aan alle mogelijke workshops deel te nemen. Mijn prioriteit lag bij vertalen en zo ervaring opdoen.
Al de rest liet ik gewoon op me afkomen. Mijn doel was dan ook eenvoudig: op 1 juli 2018 wilde ik weten of ik kon leven van vertalen of niet. Ik stelde mezelf niet de uitdaging om 100.000 woorden te vertalen, 20 klanten te verzamelen of aan 10 evenementen deel te nemen. Nee, ik hield het eenvoudig. In de vakanties zocht ik wat nieuwe klanten en tijdens het schooljaar ging ik vooral op mijn gevoel af: heb ik tijd voor een opdracht? Heb ik zin in dat evenement? Kan ik iets bijleren van die workshop?
Een andere grote vraag die je je vast stelt: hoeveel opdrachten kon ik nu aanvaarden? Niet zo heel erg veel. Ik denk dat ik gemiddeld zo’n 1000 woorden per week vertaalde. Daarnaast waren er ook weken waarin ik niets vertaalde (maar goed doorwerkte aan mijn schoolopdrachten) en weken waarin ik 10.000 woorden vertaalde (en mijn schoolopdrachten even uitstelde). Ik herhaal het nogmaals: ik ging gewoon op mijn gevoel af.
Mijn ervaring
Nu rijst vast ook de vraag of ik wel genoeg ervaring kon opdoen als ik maar 1000 woorden per week vertaalde. Ja. Elk vertaald woord is meer ervaring, een nieuwe klant waarmee je leert communiceren en een nieuwe regel in je boekhouding waaraan je beetje bij beetje went. Elke opdracht is een nieuwe tekstsoort die je ontdekt en waarbij je voor jezelf kunt uitmaken of die je ligt of niet. Ja, je bouwt er genoeg ervaring mee op.
Ten slotte wil je misschien ook weten of ik het anders zou willen aanpakken. Ik vermeldde eerder al dat ik dat niet zou willen en dat heeft alles te maken met de onvoorspelbaarheid van mijn jaar als student-ondernemer. Elke week is anders, radicaal anders, waardoor het onmogelijk is een strak plan op te stellen.
Probeer het zeker eens uit, als je de kans hebt. Je hebt niets te verliezen en kunt er alleen maar uit leren. Heb je achteraf gezien toch geen tijd om te vertalen? Geen probleem, je maakt amper kosten als student-ondernemer, dus je verliest geen bakken geld. Valt alles beter mee dan gedacht? Dan wordt dit een leerrijke ervaring die je meteen leert of een carrière als freelancer jou op het lijf geschreven staat of je toch liever andere oorden opzoekt.