Isabella Bird

Met de meeste klanten heb ik een geheimhoudingsovereenkomst, waardoor ik niet vaak échte vertalingen kan delen. Gelukkig zijn er heel wat mooie teksten in het publieke domein die ik wel met je mag delen.

Hieronder vind je een fragment uit het dagboek van Isabella Bird, ‘Unbeaten Tracks in Japan’. Isabella reisde 1878 naar Japan en schreef een prachtig naslagwerk over het land.

Geniet!

Engelse brontekst

Having been recommended to leave home, in April 1878, in order to recruit my health by means which had proved serviceable before, I decided to visit Japan, attracted less by the reputed excellence of its climate than by the certainty that it possessed, in an especial degree, those sources of novel and sustained interest which conduce so essentially to the enjoyment and restoration of a solitary health-seeker.  The climate disappointed me, but, though I found the country a study rather than a rapture, its interest exceeded my largest expectations.

This is not a “Book on Japan,” but a narrative of travels in Japan, and an attempt to contribute something to the sum of knowledge of the present condition of the country, and it was not till I had travelled for some months in the interior of the main island and in Yezo that I decided that my materials were novel enough to render the contribution worth making.  From Nikkô northwards my route was altogether off the beaten track, and had never been traversed in its entirety by any European.  I lived among the Japanese, and saw their mode of living, in regions unaffected by European contact.  As a lady travelling alone, and the first European lady who had been seen in several districts through which my route lay, my experiences differed more or less widely from those of preceding travellers; and I am able to offer a fuller account of the aborigines of Yezo, obtained by actual acquaintance with them, than has hitherto been given.  These are my chief reasons for offering this volume to the public.

It was with some reluctance that I decided that it should consist mainly of letters written on the spot to my sister and a circle of personal friends, for this form of publication involves the sacrifice of artistic arrangement and literary treatment, and necessitates a certain amount of egotism; but, on the other hand, it places the reader in the position of the traveller, and makes him share the vicissitudes of travel, discomfort, difficulty, and tedium, as well as novelty and enjoyment.

Mijn vertaling

Naar aanleiding van een advies dat ik in april 1878 kreeg om het huis te verlaten en mijn gezondheid op te krikken, besloot ik om Japan te bezoeken. Japan stond namelijk bekend om zijn uitstekende klimaat. Maar wat me nog meer aantrok, was de zekerheid die het land en dan vooral de nieuwigheid bood. Die blijvende nieuwsgierigheid die zo essentieel is voor het plezier en vlotte herstel van een eenzame vrouw die beter wil worden. Het klimaat bleek teleurstellend, maar het land overtrof mijn stoutste verwachtingen, ook al was het meer een object van onderzoek dan een object van extase.

Dit is geen ‘Boek over Japan’, maar het relaas van een reis door Japan en een poging om bij te dragen aan de kennis over de huidige staat van het land. Het was overigens pas na meerdere maanden te hebben doorgebracht op het hoofdeiland en in Yezo dat ik besloot dat mijn materiaal vernieuwend genoeg was om een waardevolle bijdrage te leveren. Vanaf Nikkō en alles daarboven begaf ik me volledig van de gebaande paden, langs routes die geen enkele Europeaan ooit bereisd had. Ik verbleef tussen de Japanners en zag hoe ze leefden, in gebieden ver buiten het bereik van Europa. Omdat ik een vrouw ben en alleen reisde en omdat ik in verschillende districten op mijn route zelfs de eerste Europese dame was die men daar zag, is mijn ervaring grotendeels verschillend van die van eerdere reizigers. Mijn verslag over de inboorlingen van Yezo is bovendien vollediger dan wat eerder al over hen geschreven werd, omdat ik me echt onder hen begeven heb. Dat zijn de belangrijkste redenen waarom ik dit werk met het publiek wil delen.

Het is met een zekere tegenzin dat ik besloten heb om het werk voornamelijk op te bouwen rond brieven die ik tijdens mijn reis aan mijn zus en een groep persoonlijke vrienden heb geschreven omdat ik voor deze vorm van publicatie creativiteit en literaire wendingen moet opofferen en omdat hij uitmondt in een zeker egoïsme. Aan de andere kant komt de lezer in de schoenen van de reiziger terecht en deelt hij mee in de afwisseling van de reis, het ongemak, de uitdagingen en verveling, maar ook in de nieuwigheid en het plezier.