Ik ben een grote fan van Marta Stelmaszak. Regelmatig neem ik een kijkje naar haar marketingartikels en een groot deel van mijn to-dolijst is gebaseerd op haar tips. Een van die tips wil ik vandaag graag kort bespreken.
In les 138 van haar Business School for Translators schrijft Marta een brief naar haar jongere zelf. Hierin schrijft ze dat ze graag meer had willen vertalen in haar beginjaren. Dat ze elk vrij moment had willen aangrijpen om te oefenen en haar vaardigheden aan te scherpen, niet om aan marketing te doen. Ze schrijft dat marketing in het begin minder belangrijk is dan goed worden in je vak. Dat marketing pas later komt, als je op een punt bent gekomen dat je uitstekende kwaliteit kunt leveren.
“First, I wish I had translated more from day one. I read somewhere that if you are a writer you write, and I think the same applies to translation. You are a translator if you translate, and I wish I was stubborn and persistent enough to translate a short text, any text, of around 200 to 300 hundred words, every day, even at the start. This is an excellent exercise that grants you experience and exposure to a variety of texts, while also helping to improve your confidence. Better still, I’d have tried to find people to join me in this, and regularly meet up to discuss our respective translations and opinion of the text. Not only is this fun (I chose translation for a reason – I do enjoy it!), but it helps to establish good practices and improve your skills, even before you’ve “gone professional”.”
Marta Stelmaszak
Ik vind dit een heel krachtige stelling en ga er volledig mee akkoord, al betekent dat niet dat ik marketing niet belangrijk vind. Als starter is het heel belangrijk dat je tijd investeert in oefenen en opleidingen. Maar je moet ook bezig zijn met marketing. Je moet een evenwicht vinden en daar wil ik hier graag even over praten.
Oefenen
Net zoals Marta zegt, is het ontzettend belangrijk dat je in het begin je vaardigheden aanscherpt. Gebruik elk vrij uur om een oefentekst te vertalen, nieuwe domeinen te verkennen en beter te worden. Jouw kwaliteit is namelijk je uithangbord en dus je allerhoogste prioriteit. Heb je het een weekje te druk om zowel te oefenen als aan marketing te doen? Kies dan voor oefenen.
Maar waarom is dat oefenen nu zo belangrijk? Als beginner ben je vaak nog zoekende naar een eigen vertaalstijl. Een typische opmerking die je vaak zult horen, is dat startende vertalers nog te letterlijk vertalen, te trouw blijven aan de brontekst. Maar dat verbetert naarmate je ervaring opdoet.
Of misschien hoor je wel dat je te vrij vertaalt (jazeker, dat bestaat), dat je misschien te weinig algemene kennis hebt, dat je nog wat te veel fouten tegen het Nederlands maakt, enz.? Ook dit wordt beter met de nodige praktijk.
Maar er is meer: als beginnende vertaler is de kans groot dat je nog geen specialisaties hebt. En laat een specialisatie nu net een interessante manier zijn om meer klanten te vinden. Het speelt dus alleen maar in je voordeel als je al van bij het begin veel verschillende teksten verkent en zo geleidelijk aan ontdekt waar jij goed in bent en wat jou interesseert.
Nog een laatste, misschien wat gekke reden: zodra je heel actief aan marketing begint te doen, krijg je meer klanten. Je krijgt meer werk en … je hebt minder tijd om opleidingen te volgen. Was je van plan om een copywritingcursus te volgen? De kans is groot dat je er geen tijd meer voor vindt zodra je goed geïnstalleerd bent. Gebruik dus elk vrij uur om je te specialiseren, zodat je later volle kracht vooruit kunt gaan.
Wat kun je precies doen?
- Je kunt een coach zoeken, iemand die je tips en feedback geeft op vertalingen. Idealiter delen jouw coach en jij ook dezelfde interesses, zodat je geen uren aan juridische teksten verliest terwijl je eigenlijk de technische tour op wil gaan.
- Je kunt een willekeurige tekst nemen en die vertalen. Het is heel leuk als je een tekst vindt die al eens vertaald is. Denk aan een boek dat in meerdere talen uitgegeven is of een website die je zowel in jouw bron- als doeltaal kunt lezen.
- Soms wordt er ook aangeraden om eens aan te kloppen bij ngo’s of vrijwilligersorganisaties. Je levert dan gratis werk in ruil voor echte opdrachten. Het staat mooi op je cv en je doet ervaring op, maar het is een heuse investering. Denk dus goed na of je dit zelf ziet zitten of niet.
- Je kunt opleidingen volgen: volg gerust eens een vertaalopleiding, een copywritingcursus of een opleiding over jouw specialisatie. Wil je je graag bekwamen in financiële teksten? Schrijf je dan zeker in voor een cursus economie of sla een boek over verzekeringen open.
Marketing
Nu, in de ideale wereld oefen je niet alleen, maar ga je ook op zoek naar nieuwe klanten en doe je dus aan marketing. In het begin hoef je nog geen gigantisch offensief in te zetten met blogs, een nieuwsbrief, een podcast, drie netwerkevenementen per maand en 100 telefoontjes per week.
Wel kun je een eenvoudige marketingroutine ontwikkelen. Je zaait zaadjes die op lange termijn ontpoppen tot mooie bloemen. Want dit moet je goed begrijpen: marketing is een inspanning van lange adem. Als je bijvoorbeeld elke dag een bericht op sociale media plaatst, moet je niet verwachten dat je al na een week een klant zult binnenhalen. Het kan soms maanden duren alvorens je de eerste resultaten krijgt.
Veel hangt ook af van hoe actief je mensen benadert. Plaats je enkel berichten, dan zul je langer op de eerste resultaten moeten wachten dan wanneer je berichten plaats en zelf ook reageert op berichten van anderen.
Maar goed, terug naar de essentie: marketing is een routine. En in het begin hoeft deze routine niet veel tijd in beslag te nemen. 15 minuten per dag is vaak al genoeg, op voorwaarde dat je de inspanningen volhoudt. Het is namelijk niet de bedoeling dat je een maand heel veel investeert in zichtbaarheid, om dan een maand niets te doen.
Wat kun je precies doen?
- Je kunt elke dag één potentiële klant aanschrijven.
- Je kunt elke dag 10 minuutjes reageren op LinkedIn-berichten.
- Je kunt elke dag één artikel lezen over marketing, zodat je inspiratie opdoet.
- Je kunt elke dag één bericht plaatsen op sociale media.
- Je kunt elke dag 10 minuten werken aan je website.
Dergelijke kleine handelingen kunnen ervoor zorgen dat je een groot netwerk opbouwt, zodat je meteen op kruissnelheid kunt overschakelen zodra je meer vertrouwen hebt in je vertaalvaardigheden.
Dankzij die kleine inspanningen maak je jezelf zichtbaar of werk je aan je kennis over marketing. Zodra je ook je eigen vertaalstijl hebt ontwikkeld, ben je helemaal klaar om de concurrentie aan te gaan met andere vertalers en vertaalbureaus en beschik je over een stevige basis om je bedrijf te laten groeien.
Marta’s cursus is jammer genoeg niet meer online beschikbaar. Als je op haar naam zoekt, vind je nog een aantal cursussen, zoals haar cursus over cv’s voor vertalers, maar jammer genoeg kunnen we niet langer leren van haar waardevolle tips.