Financiële vertalingen

Financiële vertalingen - Joeri Van Liefferinge

We hebben al een pak specialisaties bekeken: ondertitelen, technische handleidingen en bedrijfsdocumenten. Onlangs leerden we ook meer over exotische talen en vandaag duiken we de economie in met Joeri Van Liefferinge.

Joeri heeft een master vertalen behaald aan het PHVT (nu UGent) en verdiepte vervolgens zijn kennis met een diplôme spécial en Marketing Management aan de ICHEC. Ondertussen is hij al 18 jaar aan de slag als financieel vertaler Frans/Engels naar Nederlands, maar onder beginners is hij vooral bekend als dé prof bij uitstek voor financiële vertalingen en advies over ‘het echte leven’ aan de UGent.

Bovendien is hij hypergespecialiseerd in financiële teksten, zo zeer zelfs dat hij vaak een van de weinige vertalers is waarop bedrijven een beroep kunnen doen, en gaat hij actief in tegen de ‘race to the bottom’.

Ik ben Joeri dan ook ontzettend dankbaar dat hij enkele waardevolle tips wil delen op Vertaalambities.


Dag Joeri,

Welke tekstsoort wil je vandaag aan ons voorstellen?

Ik vertaal bijna uitsluitend financiële teksten, van een eenvoudige brief aan de aandeelhouders tot fondsenrapporten, prospectussen en technische opleidingen voor de medewerkers van een bank of een fondsenbeheerder.

Klinkt leuk! Hoe ben je op dat onderwerp gekomen?

De meeste vertalers vinden mijn vakgebied oersaai, maar hoe meer je erover weet, hoe interessanter het wordt. Nu ja, dat anderen het een saai vakgebied vinden, is natuurlijk leuk, want de concurrentie is daardoor behoorlijk beperkt in mijn sector.

In een van mijn eerste jobs was ik marketingcoördinator bij Swiss Life, en daar heb ik heel veel opleidingen gekregen over hun eigen producten, levensverzekeringen, maar ook over de achterliggende fiscaliteit en beleggingen in het algemeen. Toen ik in bijberoep begon, nam ik zoals de meeste beginnende vertalers zowat alles aan wat ik dacht aan te kunnen, en had ik nog geen echte specialisatie. Maar af en toe kreeg ik eens een financiële tekst aangeboden en toen merkte ik niet alleen dat mijn kennis mij hielp om goede kwaliteit af te leveren, maar ook dat ik die teksten eigenlijk veel liever deed dan alle andere onderwerpen. Bovendien hoorde ik ook van mijn klanten dat ze blij waren eindelijk een vertaler te hebben gevonden die met financiële teksten overweg kon. Daardoor kreeg ik steeds meer financiële teksten aangeboden en begonnen klanten me ook aan te raden bij nieuwe klanten. Ondertussen zat ik zelf ook niet stil en investeerde ik in extra opleidingen over beleggen, balanslezen, boekhouding enzovoort. En hoe meer kennis je hebt, hoe makkelijker het allemaal wordt en hoe liever je erover vertaalt, natuurlijk.

Hoe krijg jij jouw opdrachten? Met wat soort klanten werk je?

Ik werk zowel voor directe klanten als voor bureaus, maar vooral buitenlandse. Zeker wat de bureaus betreft, is de Belgische markt eigenlijk niet echt interessant voor een freelancer, want de Belgische bureaus zijn elkaar kapot aan het concurreren. Ik krijg hypergespecialiseerd werk aangeboden voor dumpingprijzen en zo werkt het natuurlijk niet. Zeker omdat mijn directe klanten zonder morren degelijke tarieven betalen. Maar ik doe dan ook mijn uiterste best om hen waar voor hun geld te geven.

Buitenlandse bureaus betalen wel redelijke tarieven en daar werk ik dan ook heel graag voor, zeker voor de bureaus die zelf ook gespecialiseerd zijn in financiële vertalingen. Voor een aantal van die gespecialiseerde bureaus ben ik eigenlijk hun afdeling Nederlands, wat betekent dat ik een heel goede band heb met de interne medewerkers en dat we elkaar blindelings vertrouwen.

Dat ik veel voor bureaus werk, heeft te maken met het feit dat grote financiële instellingen meestal met grote contracten werken voor alle talencombinaties, en ik doe bewust niet mee aan zulke aanbestedingen, omdat ik geen vertaalbureau wil zijn. Ik ben vertaler en dat wil ik graag zo houden. Tot enkele jaren geleden had ik medewerkers in dienst en bleven we maar groeien, maar ik werd er niet gelukkiger door, integendeel. Daarom ben ik weer zuiver gaan freelancen, want mijn hart ligt bij het vertalen, niet bij het zakendoen. En sindsdien zit ik weer elke dag met de glimlach te vertalen.

En nu wat meer details: hoe heb je je gespecialiseerd in dat onderwerp? Welke cursussen, opleidingen, boeken, … heb je daarvoor gevolgd of gelezen? Welke tips heb je voor beginnende vertalers?

Zoals ik zei, had ik bij mijn vroegere werkgever een pak financiële opleidingen gekregen. Daarna ben ik me verder gaan specialiseren, onder meer met opleidingen aan de Amsterdamse beurs, bij Syntra, bij Teamwork, de Université d’Eté de la Traduction financière enzovoort.

De meeste kennis doe je natuurlijk op door opleidingen, maar een belangrijke tip voor financiële vertalers, en eigenlijk voor elke vertaler, is: lees elke dag de krant en zorg dat je weet wat er in de wereld gebeurt, want werkelijk alles wat er gebeurt, heeft op de een of andere manier een invloed op de economie of de beurs.

Een heel brede algemene kennis is volgens mij het belangrijkste goed voor elke vertaler. We moeten in de eerste plaats heel nieuwsgierig zijn. Ik zeg vaak: een goede vertaler is een goede quizzer, hij weet over zowat alles wel iets. Iedereen krijgt teksten voor zijn neus waarin een zijsprongetje wordt gemaakt naar een onderwerp buiten zijn vakgebied, en dan komt een brede algemene kennis goed van pas.

Stel dat onze lezers zich vandaag nog aan zo’n tekst wagen, waar moeten ze zeker op letten?

De belangrijkste raad is: als je er niets van kent, begin er dan niet aan. En dat geldt voor elk vakgebied. Vertaal enkel over onderwerpen die je kent, en neem eerst de tijd om je te specialiseren en opleidingen te volgen.

Ik krijg bijvoorbeeld af en toe teksten over klinische onderzoeken of bouwprojecten aangeboden, en die weiger ik steevast. Ik weet gewoon dat ik niet volledig tevreden zal kunnen zijn over het resultaat en dus begin ik er niet aan.

Ik hoor vertalers wel eens zeggen dat ze zich dat niet kunnen permitteren, omdat de rekeningen betaald moeten worden, maar dat is een heel kortzichtige reactie. Je moet op lange termijn denken. Als je bij je eerste vertaling povere kwaliteit aflevert, dan komt de klant nooit meer terug. Als je daarentegen zegt dat je een job niet aanneemt, omdat je niet de kwaliteit kunt leveren die je wilt, wees dan maar zeker dat je het respect van de klant hebt gewonnen en dat hij bij de eerste gelegenheid weer bij jou komt aankloppen met een tekst die je wel ligt. Je maakt maar één keer een eerste indruk.

Welke drie bronnen raadpleeg je telkens opnieuw als je zo’n tekst vertaalt?

IATE is uiteraard een belangrijke bron, en in de eerste jaren heb ik heel veel gehad aan het woordenboek Terminologie Financieel Management van Van Amerongen. Er is ook het Juridisch-Economisch Lexicon van Kluwer, maar eigenlijk gebruik ik de laatste jaren nog heel weinig woordenboeken. De meeste terminologie is parate kennis geworden of haal ik met een eenvoudige druk op de knop uit mijn vertaalgeheugen. Voor nieuwe producten en regelgeving moet ik vooral Europese verordeningen en dergelijke uitspitten om de juiste terminologie te vinden, want zelfs online woordenboeken lopen altijd wat achter op de markt. Ik maak ook zelf terminologielijsten aan op basis van wat ik in bijvoorbeeld De Tijd of andere gespecialiseerde media lees.

En heel soms is een term zo nieuw dat je er zelf een vertaling voor moet verzinnen. Dat is vooral vóór de financiële crisis enkele keren gebeurd, toen financiële instellingen volop nieuwe types producten ontwikkelden en lanceerden en er aanvankelijk enkel een Engelse benaming bestond. Het is dan wel heel leuk als je na twee jaar merkt dat de term die jij ooit hebt verzonnen, in pakweg De Tijd wordt gebruikt.

Even voor de volledigheid, zijn er praktische zaken, gewoontes of regelingen waar beginnende vertalers rekening mee moeten houden?

Een belangrijke tip die ik wil meegeven aan beginnende vertalers, is: dat je pas begint, is geen reden om voor een lager woordtarief te werken! Je werkt als beginner langer aan een vertaling, dus je verdient al minder per uur. Dan nog eens gaan toegeven op je woordtarief, is helemaal te gek, dan verlies je dubbel. Je klant verwacht ook gewoon goede kwaliteit, en goede kwaliteit verdient een goed tarief, punt. Het argument van sommige bureaus dat er grondiger gereviseerd moet worden, houdt ook al geen steek, want de meeste bureaus betalen hun revisoren ook een woordtarief.

En tot slot: heb je nog een wijze raad voor onze lezers?

Het komt eigenlijk altijd op hetzelfde neer: weet wat je waard bent, maak dat ook duidelijk aan je klant en maak het vervolgens waar. Wees niet bang om een hoog tarief te vragen als je weet dat je dat waard bent. Als je weet dat je vertaling een volledig nieuwe markt opent voor een klant, dan weet je ook dat hij aan jouw werk heel veel gaat verdienen. In zo’n geval is het voor de klant veel belangrijker dat je een topvertaling aflevert dan dat je de goedkoopste bent. Bewijs je klant dat jouw werk een meerwaarde heeft voor hem en dat er een reden is waarom je niet de goedkoopste bent. Als ik te horen krijg dat een andere vertaler goedkoper is, antwoord ik steevast: “Ja, en u weet vast ook wel waarom.”

Ik werk bijvoorbeeld geregeld bij klanten ter plaatse voor heel vertrouwelijke vertalingen. Ik weet ook dat ik de enige ben die ze daarvoor hebben, dus reken ik zonder schroom een uurtarief met drie cijfers, en de klant betaalt dat ook met de glimlach, want hij weet dat hij waar voor zijn geld krijgt. Als ik de helft had gevraagd, had ik nog altijd een redelijk tarief gehad, maar was ik bij mijn klant paradoxaal genoeg niet half zo geloofwaardig geweest.

Ik ben dat zelf eigenlijk pas echt goed beginnen te beseffen nadat ik de URL’s financialtranslations.eu en financialtranslations.be heb gekocht. Met mijn algemene bedrijfsnaam, King Darling Communications (waar die naam vandaan komt, is een lang verhaal), stootte ik vaak op ongeloof over mijn financiële specialisatie en moest ik vaak nog een proefvertaling maken vooraleer ze mij geloofden. Sinds ik via financialtranslations.eu mail, geloven ze mij meteen, is een proefvertaling niet meer nodig en is mijn tarief nooit nog een probleem. Dus zo eenvoudig kan een marketingstrategie zijn…

Hartelijk bedankt!

Scroll to top